Trang chủ › Cẩm nang học tập › Cẩm nang kiến thức
Chương trình hóa học THPT có nhiều đổi mới gần đây, một trong số đó là kiến thức về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Thông quan bài viết này, gia sư online Học là Giỏi sẽ giúp các em học sinh nắm được toàn bộ kiến thức của bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học.
Mục lục [Ẩn]
Bảng tuần hoàn (tên đầy đủ là bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, còn được biết với tên Bảng tuần hoàn Mendeleev, là một phương pháp liệt kê các nguyên tố hóa học thành dạng bảng, dựa trên số hiệu nguyên tử (số proton trong hạt nhân), cấu hình electron và các tính chất hóa học tuần hoàn của chúng.

Bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học là một công cụ quan trọng trong hóa học và nhiều lĩnh vực khoa học khác, giúp cho việc hiểu biết về các nguyên tố và dự đoán tính chất hóa học của chúng.
Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học đã trải qua một quá trình phát triển lâu dài và có rất nhiều người đã góp phần xây dựng và hoàn thiện nó. Dưới đây là một số sự kiện quan trọng trong việc tạo ra bảng tuần hoàn:
Cơ sở hình thành: Việc nghiên cứu về các nguyên tố hóa học bắt đầu từ thế kỷ 18 và 19, khi các nhà khoa học như Antoine Lavoisier và John Dalton dự đoán rằng có một tổ chức bí ẩn đằng sau các nguyên tố hóa học.
Những nghiên cứu đầu tiên: Trong thế kỷ 19, các nhà khoa học như Johann Wolfgang Döbereiner, John Newlands và Julius Lothar Meyer đã đề xuất một hệ thống sắp xếp các nguyên tố theo những đặc điểm chung như khối lượng nguyên tử hoặc tính chất.

Bảng tuần hoàn các nguyên tố đầu tiên: Dmitry Mendeleev, một nhà hóa học người Nga, được coi là người đầu tiên xây dựng bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học hiện đại. Năm 1869, ông sắp xếp các nguyên tố theo tính chất của chúng và để trống các ô để dự đoán sự có mặt của các nguyên tố chưa được khám phá. Bảng này sau đó đã trở nên phổ biến và được cộng đồng hóa học chấp nhận rộng rãi.
Phát triển và cải tiến: Sau công trình của Mendeleev, các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu và cải tiến bảng tuần hoàn. Nhiều phiên bản và biến thể khác nhau đã được đề xuất, mỗi phiên bản đều cố gắng cải thiện việc phân loại và hiểu biết về các nguyên tố hóa học.

Bảng tuần hoàn hiện đại: Bảng tuần hoàn hiện đại mà chúng ta sử dụng ngày nay được cập nhật thường xuyên dựa trên dữ liệu thực nghiệm và nghiên cứu khoa học mới nhất. Nó đã trở thành một công cụ quan trọng không chỉ trong hóa học mà còn trong nhiều lĩnh vực khoa học khác như vật lý, sinh học và kỹ thuật.
Trải qua nhiều sự thay đổi và cải tiến sau hàng thế kỉ, bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học có những đặc điểm chung và riêng, tuy nhiên ngày nay bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học được biết đến với đặc điểm cấu tạo cơ bản như sau:
Hàng và cột: Bảng tuần hoàn có các hàng và cột. Các hàng được gọi là chu kỳ và các cột được gọi là nhóm hoặc dãy. Các nguyên tố trong cùng một chu kỳ thường có cùng số lượng lớp electron ở lớp vỏ bên ngoài. Các nguyên tố trong cùng một nhóm thường có các đặc điểm hóa học tương tự.
Các ô: Mỗi ô trong bảng tuần hoàn đại diện cho một nguyên tố hóa học. Ô này chứa thông tin về nguyên tố, bao gồm tên, ký hiệu, số nguyên tử, khối lượng nguyên tử và các tính chất hóa học khác.
Sắp xếp theo thứ tự tăng dần: Các nguyên tố được sắp xếp theo thứ tự tăng dần của số nguyên tử hoặc khối lượng nguyên tử. Điều này có nghĩa là các nguyên tố với số lượng nguyên tử hoặc khối lượng nguyên tử nhỏ nhất được đặt ở góc trái trên của bảng, trong khi các nguyên tố có số lượng nguyên tử hoặc khối lượng nguyên tử lớn hơn được đặt ở phía dưới và bên phải của bảng.
Ô trống: Trong một số trường hợp, có thể có các ô trống trong bảng tuần hoàn. Các ô trống này thường được để lại để dự đoán sự tồn tại của các nguyên tố chưa được phát hiện.

Bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong lĩnh vực hóa học và nhiều lĩnh vực khoa học khác. Dưới đây là một số ý nghĩa chính của bảng tuần hoàn nguyên tố:
Sắp xếp và phân loại: Bảng tuần hoàn giúp tổ chức và phân loại các nguyên tố hóa học dựa trên các đặc điểm chung của chúng. Việc sắp xếp các nguyên tố theo thứ tự tăng dần của số nguyên tử hoặc khối lượng nguyên tử cho phép chúng ta nhìn nhận một cách tổng quan về mối quan hệ giữa các nguyên tố.
Dự đoán tính chất hóa học: Bảng tuần hoàn cho phép dự đoán tính chất hóa học của các nguyên tố và hợp chất. Các nguyên tố trong cùng một nhóm thường có các tính chất hóa học tương tự, cho phép chúng ta đoán trước được các tính chất của các nguyên tố chưa được phát hiện hoặc các hợp chất mới.
Xác định cấu trúc electron: Bảng tuần hoàn cung cấp thông tin về cấu trúc electron của các nguyên tố, đặc biệt là số lớp electron và sự sắp xếp của các electron trong nguyên tử. Điều này quan trọng trong việc hiểu và dự đoán hóa tính của các nguyên tố và hợp chất.
Ứng dụng trong công nghệ: Các thông tin từ bảng tuần hoàn nguyên tố được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng công nghệ, từ sản xuất hóa chất và vật liệu đến công nghệ sinh học và y học. Việc hiểu biết về các tính chất của các nguyên tố giúp cải thiện quy trình sản xuất và phát triển các ứng dụng mới.
Nghiên cứu và giảng dạy: Bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học là một công cụ quan trọng trong nghiên cứu và giảng dạy. Nó cung cấp một cấu trúc tổ chức cho kiến thức hóa học và giúp người học hiểu và khám phá thêm về thế giới của các nguyên tố và hợp chất.
Bảng tuần hoàn của Mendeleev, còn được gọi là Bảng Tuần hoàn nguyên tố hóa học của Mendeleev, là một bảng tuần hoàn của các nguyên tố hóa học được Dmitri Mendeleev, một nhà hóa học Nga, đề xuất vào năm 1869. Bảng này đã có ảnh hưởng sâu rộng đến sự phát triển của hóa học và trở thành cơ sở cho bảng tuần hoàn nguyên tố hiện đại.

Bảng tuần hoàn có thể chia làm 3 phần chính:
Cho biết số hiệu nguyên tử, ký hiệu hóa học, tên nguyên tố, nguyên tử khối, số oxi hóa trong hợp chất, độ âm điện, số oxi hóa trong hợp chất của nguyên tố đó.

Chu kỳ trong bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học là các hàng ngang trên bảng, đánh số từ 1 đến 7, trong đó chu kỳ nhỏ là chu kỳ 1,2,3, các chu kỳ lớn là 4,5,6,7. Mỗi chu kỳ bắt đầu từ một nguyên tố kiềm và kết thúc bằng một nguyên tố khí hiếm.
Các nguyên tố trong cùng một chu kỳ thường có cùng số lượng lớp electron ở lớp vỏ electron bên ngoài. Điều này dẫn đến sự lặp lại tuần hoàn của các tính chất hóa học khi ta đi qua các chu kỳ trên bảng tuần hoàn

Các nguyên tố được sắp xếp thành các cột dọc trên bảng tuần hoàn. Có tổng cộng 18 nhóm trong bảng tuần hoàn hiện đại, được đánh số từ 1 đến 18. Mỗi nhóm bao gồm các nguyên tố có cùng cấu trúc electron ở lớp vỏ electron bên ngoài, dẫn đến các tính chất hóa học tương tự.

Link download bảng tuần hoàn hóa học pdf: Link
Trên đây là một số kiến thức về bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học theo chương trình mới đầy đủ nhất. Hi vọng với những thông tin bổ ích này, các bạn sẽ nắm được thông tin về bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học, chúc các bạn sẽ học tốt môn Hóa học.
Đăng ký học thử ngay hôm nay
Để con học sớm - Ôn sâu và nhận ưu đãi học phí!
Bài viết xem nhiều
Đánh giá về trường THPT Chuyên Nguyễn Huệ Hà Nội 2025
Thứ tư, 5/11/2025
Các trường chuyên ở Hà Nội và những thông tin cần biết
Thứ ba, 4/11/2025
20+ trường THPT ở Hà Nội có chất lượng đào tạo tốt nhất 2025
Thứ năm, 30/10/2025
STEM là gì? Lợi ích và ứng dụng trong giáo dục hiện đại
Thứ ba, 12/8/2025
Khám phá các cách tính cạnh huyền tam giác vuông
Thứ ba, 24/9/2024Khóa Lập Trình Scratch cơ bản trải nghiệm cho trẻ 9-15 tuổi
›
Khóa Lập Trình Scratch chuyên sâu và ứng dụng AI - Level II
›
Khóa luyện thi chuyển cấp 9 vào 10 môn Ngữ Văn
›
Khóa Luyện thi chuyển cấp 9 vào 10 môn Toán
›
Đánh giá năng lực miễn phí - Tiếng Anh lớp 11
›
Đăng ký học thử ngay hôm nay
Để con học sớm - Ôn sâu và nhận ưu đãi học phí!
Bài viết liên quan
Thứ sáu, 19/12/2025 08:52 AM
Đánh giá chi tiết về trường THPT chuyên Lê Quý Đôn Đà Nẵng
Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn Đà Nẵng từ lâu đã được xem là đơn vị đào tạo mũi nhọn của thành phố, giữ vai trò quan trọng trong hệ thống giáo dục phổ thông chuyên khu vực miền Trung - Tây Nguyên. Với chương trình đào tạo chuyên sâu và bề dày thành tích nổi trội, ngôi trường này luôn thu hút sự quan tâm lớn từ học sinh giỏi và phụ huynh mỗi mùa tuyển sinh vào 10. Hãy cùng Học là Giỏi tìm hiểu tất cả về ngôi trường này qua bài viết dưới đây!
Thứ năm, 18/12/2025 09:10 AM
Top 3 trường chuyên Đà Nẵng và những thông tin cần biết
Trường chuyên Đà Nẵng là các trường trung học phổ thông có chương trình đào tạo chuyên sâu, đóng vai trò quan trọng trong việc bồi dưỡng học sinh giỏi của tỉnh. Với môi trường học tập năng động và chuyên nghiệp, đây là những ngôi trường giành được sự quan tâm lớn của phụ huynh và học sinh mỗi mùa thi tuyển sinh vào 10 ở Đà Nẵng. Vậy những trường THPT chuyên ở Đà Nẵng có điểm gì nổi bật? Hãy cùng Học là Giỏi tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
Thứ ba, 16/12/2025 09:45 AM
Đánh giá chi tiết về trường THPT Ông Ích Khiêm
Trường THPT Ông Ích Khiêm là một trong những cơ sở giáo dục công lập có lịch sử lâu đời nhất tại thành phố Đà Nẵng. Trải qua nhiều giai đoạn hình thành và phát triển, ngôi trường này ngày càng phát triển mạnh mẽ cả về quy mô lẫn chất lượng đào tạo, trở thành lựa chọn đáng tin cậy của nhiều thế hệ học sinh khi thi tuyển sinh vào 10. Hãy cùng Học là Giỏi tìm hiểu tất cả về THPT Ông Ích Khiêm qua bài viết dưới đây!
Thứ hai, 15/12/2025 08:04 AM
Đánh giá chi tiết về trường THPT Phan Châu Trinh Đà Nẵng
Trường THPT Phan Châu Trinh Đà Nẵng từ lâu đã được xem là một trong những đơn vị giáo dục có ảnh hưởng lớn trong khu vực miền Trung. Với lịch sử hình thành hơn 70 năm và mức điểm chuẩn vào 10 thuộc top cao nhất thành phố Đà Nẵng, ngôi trường này luôn thu hút sự quan tâm của nhiều thế hệ học sinh và phụ huynh. Vậy THPT Phan Châu Trinh có gì nổi bật? Hãy cùng Học là Giỏi tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
Thứ hai, 8/12/2025 10:28 AM
Đánh giá chi tiết về THPT Hoàng Hoa Thám Đà Nẵng
Trường THPT Hoàng Hoa Thám Đà Nẵng là một trong những trường cấp 3 có bề dày lịch sử lâu năm trong các trường cấp 3 đà nẵng. Trải qua hơn 60 năm hình thành và phát triển, ngôi trường này đã trở thành lựa chọn uy tín, được phụ huynh và học sinh quan tâm mỗi khi đến mùa thi tuyển sinh vào 10. Vậy THPT Hoàng Hoa Thám có điểm gì nổi bật so với những ngôi trường khác? Hãy cùng Học là Giỏi tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
Thứ sáu, 5/12/2025 10:14 AM
Top các trường cấp 3 Đà Nẵng uy tín nhất 2025
Đà Nẵng là thành phố giàu tiềm năng, đang phát triển mạnh về kinh tế - xã hội, kéo theo các nhu cầu tăng cao về các dịch vụ xã hội, an sinh và giáo dục. Trong bối cảnh đó, nhu cầu tìm kiếm trường cấp 3 Đà Nẵng uy tín trở thành mối quan tâm thiết thực của các gia đình có con chuẩn bị bước vào kỳ thi tuyển sinh lớp 10. Vậy ở Đà Nẵng có những trường cấp 3 nào tốt? Hãy cùng Học là Giỏi tìm hiểu qua bài viết dưới đây!