Phân tích nhân vật ông Sáu cho học sinh giỏi

Dàn ý phân tích nhân vật ông Sáu

1. Mở bài

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Quang Sáng và tác phẩm Chiếc lược ngà:

Truyện được sáng tác năm 1966, trong bối cảnh cuộc kháng chiến chống Mỹ ác liệt.

Tác phẩm là một trong những truyện ngắn tiêu biểu viết về tình cảm gia đình, đặc biệt là tình cha con giữa chiến tranh khốc liệt.

- Giới thiệu nhân vật ông Sáu: Một người cha giàu tình yêu thương nhưng chịu nhiều đau thương vì chiến tranh chia cắt.

2. Thân bài

a. Hoàn cảnh và con người ông Sáu

- Ông Sáu là một người nông dân Nam Bộ, giàu lòng yêu nước, tham gia kháng chiến từ năm 1946.

- Vì nhiệm vụ, ông xa gia đình từ khi con gái còn chưa tròn một tuổi.

- Mãi đến khi con lớn chừng tám tuổi, ông mới có cơ hội về thăm nhà trong vỏn vẹn ba ngày.

b. Tình cảm của ông Sáu dành cho con gái

- Khi mới gặp con sau nhiều năm xa cách:

+ Nôn nóng, xúc động khi gặp lại con sau bao năm chờ đợi: lao đến, cất tiếng gọi con đầy yêu thương.

+ Sự hụt hẫng, đau lòng khi bé Thu không nhận cha, thậm chí còn xa lánh và sợ hãi.

+ Tâm trạng ông chuyển từ háo hức sang bàng hoàng, đau đớn khi con không chịu gọi mình là "ba".

- Trong những ngày ngắn ngủi ở bên con:

+ Ông Sáu dành toàn bộ thời gian để ở bên con, tìm cách làm con chấp nhận mình.

+ Kiên nhẫn, yêu thương nhưng cũng đầy nỗi đau khi con bé vẫn xa cách, cứng đầu không chịu nhận cha.

+ Những hành động nhỏ như gắp thức ăn, chắt nước cơm đều trở thành thử thách với ông.

+ Khi mất kiểm soát vì quá đau lòng, ông đã lỡ tay đánh con.

- Giây phút chia ly:

+ Lúc sắp lên đường, ánh mắt ông chan chứa yêu thương nhưng cũng đầy bất lực.

+ Khi bé Thu kịp nhận ra cha, chạy theo gọi "ba" và ôm chặt ông, nỗi xúc động của ông vỡ òa.

+ Ông ôm con, rút khăn lau nước mắt, hôn lên mái tóc con như một lời từ biệt.

+ Khoảnh khắc ngắn ngủi nhưng đầy ý nghĩa, thể hiện sự thiêng liêng của tình cha con.

c. Cuộc sống của ông Sáu ở chiến khu và sự hy sinh cao cả

+ Trở lại chiến trường, ông luôn day dứt vì đã đánh con.

+ Ông dành hết tâm huyết để làm một chiếc lược ngà, như một cách thể hiện tình yêu thương với con gái.

+ Chiếc lược trở thành vật kỷ niệm, mỗi lần nhớ con, ông lại ngắm nghía, nâng niu.

+ Ông hy sinh mà chưa kịp trao chiếc lược cho con, nhưng trước lúc nhắm mắt, vẫn gửi gắm món quà thiêng liêng ấy cho đồng đội.

+ Chiếc lược ngà là một món quà và là biểu tượng cho tình phụ tử sâu nặng, bất diệt.

3. Kết bài

+ Nhận xét về nhân vật ông Sáu: Một người cha hết lòng yêu con, nhưng cũng chịu nhiều đau khổ vì chiến tranh.

+ Khẳng định nghệ thuật xây dựng nhân vật của Nguyễn Quang Sáng: Dung dị, chân thực nhưng đầy xúc động.

+ Tác phẩm gửi gắm thông điệp về tình cha con thiêng liêng và nỗi đau chiến tranh gây ra cho con người.

Các bài phân tích nhân vật ông Sáu trong Chiếc lược ngà

Dưới đây là 1 số mẫu bài viết phân tích nhân vật ông Sáu trong tác phẩm Chiếc lược ngà mà bạn có thể tham khảo:

Bài mẫu 1 phân tích nhân vật ông Sáu

Truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng là một tác phẩm đầy xúc động, khắc họa sâu sắc tình phụ tử thiêng liêng giữa ông Sáu và bé Thu. Giữa những năm tháng chiến tranh khốc liệt, tình cảm ấy vẫn vững vàng, trở thành ánh sáng ấm áp trong cuộc đời đầy hy sinh và mất mát. Hình tượng ông Sáu hiện lên là một người cha hết lòng yêu thương con, một người chiến sĩ kiên trung, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc.

Ông Sáu là một người cha giàu tình cảm và là một người lính tận tụy với đất nước. Như bao người con của dân tộc, ông tham gia cách mạng từ khi còn trẻ, dấn thân vào cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp rồi sau đó tiếp tục cầm súng chiến đấu trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Vì lý tưởng giải phóng dân tộc, vì sự nghiệp bảo vệ quê hương, ông chấp nhận hy sinh hạnh phúc riêng, chấp nhận xa gia đình, xa đứa con gái bé bỏng mà ông hằng yêu thương. Suốt những năm tháng dài, ông chỉ có thể nhớ con qua ký ức, qua những hình dung mơ hồ về hình ảnh đứa bé khi ông ra đi. Mãi đến khi đất nước vẫn còn chìm trong bom đạn, ông mới có cơ hội trở về thăm nhà trong vài ngày phép ngắn ngủi, mang theo bao nỗi niềm mong mỏi và khát khao được gặp lại con gái của mình. Sau bao năm xa cách, được tin mình sắp được trở về thăm quê hương, thăm lại những người thân yêu, trong lòng ông Sáu không khỏi dâng trào những cảm xúc bồi hồi, háo hức. Nhưng trên hết, niềm mong mỏi lớn nhất của ông chính là được gặp lại bé Thu, đứa con gái bé bỏng mà ông luôn nhớ thương từng ngày. Từ khi con chào đời, ông chưa từng một lần được ôm con vào lòng, chưa có cơ hội được âu yếm, vỗ về. Chính vì vậy, suốt cả chặng đường về quê, tâm trí ông luôn tràn ngập hình ảnh của con, nỗi mong nhớ khôn nguôi khiến từng bước chân của ông như rộn ràng hơn, lòng rạo rực, nôn nao khôn tả. Niềm khao khát được gặp con mãnh liệt đến mức khi thuyền chưa kịp cập bến, ông Sáu đã không thể chờ đợi thêm. Ông vội vàng “nhún chân, xô chiếc xuồng tạt ra, bước vội vàng với những bước dài” để mau chóng đến bên con. Sự hấp tấp, vội vã ấy không chỉ thể hiện sự sốt sắng của một người cha sau nhiều năm xa cách mà còn là biểu hiện của tình yêu thương vô bờ bến, của nỗi nhớ đã dồn nén suốt bao năm trời.

Khi ánh mắt ông chạm đến bóng dáng đứa bé gái đang chơi gần đó, ông Sáu ngay lập tức nhận ra đó chính là con mình. Một niềm hạnh phúc trào dâng trong lòng, khiến ông không kìm nén được mà cất tiếng gọi: “Thu! Con”. Cả tấm lòng yêu thương của người cha như chất chứa trong tiếng gọi ấy, một tiếng gọi vừa tha thiết, vừa nghẹn ngào sau bao năm đằng đẵng mong chờ. Ông Sáu đưa tay ra, định ôm lấy con vào lòng, mong muốn phút giây hội ngộ sẽ trọn vẹn và ấm áp. Thế nhưng, trái ngược với những gì ông kỳ vọng, bé Thu không hề chạy đến ôm ông như ông đã từng mơ tưởng. Thay vào đó, con bé ngơ ngác, thậm chí còn hoảng hốt, sợ hãi lùi lại. Đặc biệt, vết sẹo dài trên khuôn mặt ông Sáu càng khiến bé Thu thêm dè dặt, xa cách. Con bé giật mình khóc thét lên, hoảng hốt chạy vào nhà gọi mẹ, như thể người đàn ông đang đứng trước mặt nó là một người xa lạ. Phản ứng của con gái khiến ông Sáu vô cùng bàng hoàng và đau đớn. Người cha đã dành trọn tình yêu thương cho con, ngày đêm mong ngóng phút giây đoàn tụ, vậy mà khi gặp lại, con lại sợ hãi, xa lánh ông. Khoảnh khắc ấy, ông Sáu như chết lặng. Nhìn con bỏ chạy, ông thẫn thờ đứng yên, khuôn mặt tối sầm lại, đôi bàn tay buông thõng trong bất lực và tủi hờn. Trong lòng ông trào lên nỗi thất vọng xót xa, ông chưa từng nghĩ rằng cuộc hội ngộ mà mình hằng mong đợi lại có thể trở nên cay đắng đến như vậy. Những ngày nghỉ phép ngắn ngủi tưởng chừng là khoảng thời gian hạnh phúc nhất đối với ông Sáu, bởi sau bao năm xa cách, ông đã có cơ hội trở về quê hương, đoàn tụ với gia đình, đặc biệt là được gần gũi, chăm sóc bé Thu, đứa con gái mà ông luôn mong nhớ. Tuy nhiên, niềm vui ấy nhanh chóng bị bao trùm bởi sự hụt hẫng, đau lòng khi con bé không chịu nhận ông là cha. Ngoài sự xa lánh, bé Thu còn đối xử với ông một cách lạnh nhạt, xa cách đến mức khiến trái tim người cha trĩu nặng nỗi buồn.

Suốt những ngày ở nhà, ông Sáu chẳng thiết đi đâu, bởi trong lòng ông chỉ có một mong ước duy nhất là được gần con, tìm cách để con có thể chấp nhận mình. Ông kiên nhẫn quan tâm, vỗ về con gái, mong rằng tấm lòng của một người cha có thể khiến bé Thu cảm nhận được tình yêu thương mà ông đã dành cho con suốt những năm tháng qua. Nhưng trái ngược với mong đợi của ông, bé Thu vẫn bướng bỉnh, cố chấp không chịu gọi một tiếng "ba". Từ ánh mắt lạnh lùng đến những câu nói trống không, từ việc tránh né đến những phản ứng quyết liệt trước sự quan tâm của ông, tất cả đều khiến ông đau đớn khôn nguôi. Là một người cha, ông Sáu rất yêu thương con và luôn mang trong lòng một nỗi day dứt khôn nguôi, ông cảm thấy mình có lỗi vì đã không thể ở bên con ngay từ khi con mới sinh ra, không thể chăm sóc, bảo ban con như bao người cha khác. Điều ông khao khát nhất không gì hơn ngoài một tiếng gọi "ba" từ chính đứa con gái của mình. Nhưng đáp lại sự mong chờ ấy chỉ là sự lạnh nhạt, xa cách của con bé. Trước những phản ứng thờ ơ, những lời nói dửng dưng của con, ông Sáu không giận mà chỉ khe khẽ lắc đầu, nở một nụ cười buồn bã. Đó không phải là nụ cười của niềm vui mà là nụ cười của sự bất lực, của nỗi đau giằng xé trong lòng. Dù luôn yêu thương và nhẫn nại với con, nhưng có một lần, vì quá nóng giận, ông Sáu đã lỡ tay đánh bé Thu. Đó là khi ông gắp cho con miếng trứng cá nhưng con bé nhất quyết không nhận, thậm chí còn hất miếng trứng ra khỏi bát. Hành động đó như giọt nước tràn ly, khiến ông không thể kìm nén được sự tức giận, bởi nó là sự chối bỏ tình cảm của ông một cách quyết liệt. Nhưng ngay sau đó, ông Sáu lại vô cùng ân hận, đau lòng. Sự hối hận ấy theo ông suốt những ngày sau đó, ngay cả khi đã trở lại chiến trường. Và ngay cả trong giây phút cuối cùng của cuộc đời, khi nằm xuống nơi chiến khu, ông vẫn mang theo nỗi day dứt ấy, một nỗi đau không thể nguôi ngoai.

Đến ngày phải lên đường trở lại chiến khu, ông Sáu mang trong lòng một nỗi buồn khôn tả. Dù biết sẽ phải xa con thêm một lần nữa, nhưng những gì ông nhận được trong suốt mấy ngày phép chỉ là sự lạnh nhạt, xa lánh của bé Thu. Trước lúc đi, ông chỉ đứng lặng trong góc nhà, ánh mắt đau đáu dõi theo con mà không dám lại gần. Ông sợ rằng nếu mình bước đến, con bé lại tỏ ra sợ hãi, lại tránh né như những ngày qua, điều đó sẽ càng khiến ông thêm đau lòng. Thế nhưng, ngay khi ông vừa cất bước rời đi, điều bất ngờ nhất đã xảy ra, bé Thu bỗng lao đến, òa khóc và cất tiếng gọi: “Ba...!” Tiếng gọi ấy khiến ông Sáu như chết lặng trong giây lát, để rồi ngay sau đó, ông ôm chầm lấy con vào lòng, nước mắt giàn giụa. Đây là lần đầu tiên ông khóc, những giọt nước mắt là sự xúc động, là sự vỡ òa của niềm hạnh phúc, của tình phụ tử thiêng liêng sau bao ngày bị chối bỏ. Ông dịu dàng lấy khăn tay lau nước mắt cho con, bàn tay run run vì xúc động. Để rồi, như muốn khắc sâu khoảnh khắc ngắn ngủi này, ông cúi xuống hôn lên mái tóc thơm mùi nắng của con, như một lời từ biệt chan chứa yêu thương.

Trở lại chiến khu, ông Sáu vẫn mang theo nỗi nhớ con da diết. Không chỉ day dứt vì đã lỡ đánh con trong phút nóng giận, ông còn khắc khoải với lời hứa sẽ làm tặng con một chiếc lược ngà. Với ông, đó không đơn thuần là một món quà, đó là biểu tượng của tình yêu thương, của những tháng ngày xa cách, của lời xin lỗi mà ông muốn gửi đến con gái bé nhỏ. Nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã đặc biệt nhấn mạnh vào chi tiết này, như một cách thể hiện tình cảm thiêng liêng và sâu sắc của người cha dành cho con gái. Một ngày nọ, trong một lần đi công tác, ông Sáu vô tình tìm được một mảnh ngà voi. Ngay lập tức, ông như trẻ con được quà, khuôn mặt rạng rỡ niềm vui, hớt hải chạy về khoe với đồng đội. Chi tiết “từ con đường mòn chạy lẫn trong rừng sâu, anh hớt hải chạy về, tay cầm khúc ngà đưa lên khoe với tôi. Mặt anh hớn hở như một đứa trẻ được quà” đã khắc họa chân thực niềm hạnh phúc giản dị của một người cha. Với ông, mảnh ngà ấy là một phần của lời hứa, một phần của tình phụ tử mà ông đang cố gắng gìn giữ và bù đắp cho con gái nhỏ của mình.

Tình cảm thiêng liêng và sâu sắc của ông Sáu dành cho con vừa thể hiện qua từng ánh mắt, cử chỉ vừa được gửi gắm trọn vẹn trong chiếc lược ngà, một kỷ vật chứa chan bao yêu thương và nỗi nhớ mong da diết. Khi tìm được mảnh ngà voi, ông vui mừng khôn xiết, nâng niu như thể đó là báu vật quý giá nhất. Từng ngày ở chiến khu, trong những lúc rảnh rỗi, ông tỉ mẩn ngồi cưa từng chiếc răng lược, cẩn trọng trong từng đường nét, từng chi tiết. Bằng đôi bàn tay thô ráp của một người lính, ông đã tỉ mỉ gọt giũa chiếc lược “cố công như một người thợ bạc”. Đó là tất cả tình yêu thương, là những gì ông có thể làm để bù đắp cho con gái nhỏ sau những tháng ngày xa cách. Trên thân lược, ông khắc dòng chữ “Yêu nhớ tặng Thu con của ba”. Chỉ vỏn vẹn vài từ ngắn ngủi nhưng lại chứa đựng biết bao cảm xúc, chất chứa cả một trời thương nhớ của người cha. Từng nét khắc như in hằn lên nỗi lòng của ông, nỗi nhớ con da diết, nỗi ân hận vì đã không thể ở bên con, nỗi mong mỏi được một lần chải tóc cho con gái bé bỏng. Mỗi khi nhớ con, ông lại nâng niu chiếc lược, có lúc còn đưa lên mái tóc mình để mài nhẵn đi những chỗ gồ ghề, chỉ vì sợ khi con sử dụng sẽ bị đau. Chiếc lược ấy không đơn thuần là một vật dụng, mà còn là biểu tượng của tình phụ tử sâu nặng, của nỗi nhớ nhung, của một tình yêu vô bờ bến mà bom đạn chiến tranh không thể xóa nhòa.

Thế nhưng, số phận nghiệt ngã đã không cho ông Sáu có cơ hội tận tay trao chiếc lược ấy cho con gái. Trong một trận càn khốc liệt, ông hy sinh, mang theo lời hứa còn dang dở. Những giây phút cuối đời, khi hơi thở đã yếu dần, đôi mắt ông vẫn ánh lên một nỗi niềm đau đáu. Dồn chút sức lực cuối cùng, ông run rẩy đưa tay vào túi, lấy ra chiếc lược ngà trao cho người đồng đội, gửi gắm lại ước nguyện cuối cùng, mong chiếc lược ấy có thể đến được tay con gái. Đó là một kỷ vật, là sự tiếp nối của tình cha con, là minh chứng cho tình yêu vĩnh cửu mà dù ông không còn nữa, vẫn sẽ sống mãi trong lòng bé Thu.

Qua hình ảnh ông Sáu, nhà văn Nguyễn Quang Sáng khắc họa một tình phụ tử thiêng liêng, cảm động, từ đó gửi gắm những suy tư sâu sắc về hiện thực thời kháng chiến. Chiến tranh gây ra những mất mát về con người và chia cắt bao gia đình, khiến cha con phải xa cách, vợ chồng phải chia lìa. Thế nhưng, vượt lên trên tất cả, tình thân vẫn mãi trường tồn, vẫn sáng lên như một ngọn lửa không gì có thể dập tắt. Chiếc lược ngà là lời khẳng định mạnh mẽ về sức mạnh của tình cảm gia đình, một thứ tình cảm thiêng liêng mà chiến tranh dù có tàn khốc đến đâu cũng không thể hủy diệt.

Bài mẫu 2 phân tích nhân vật ông Sáu

Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng là một khúc nhạc dịu dàng, da diết về tình cha con thiêng liêng. Bao năm qua, tác phẩm ấy vẫn ngân vang trong tâm hồn độc giả như một nốt trầm lắng đọng, khiến ta không khỏi xúc động và suy ngẫm. Truyện ngắn kể về tình yêu thương vô bờ của ông Sáu dành cho con gái, một tình cảm vừa mãnh liệt, sâu nặng, vừa chất chứa những nỗi đau chia xa. Đọc Chiếc lược ngà, ta không khỏi xót xa, nghẹn ngào trước những nỗi đau mà chiến tranh để lại, để rồi càng thêm khắc khoải về giá trị của hòa bình, càng trân quý hơn những gì mình đang có.

Bằng giọng văn dung dị, chân thật mà thấm thía, Nguyễn Quang Sáng đã gieo vào lòng người đọc biết bao xúc cảm. Không cần những câu chữ hoa mỹ hay những tình tiết cầu kỳ, tác giả vẫn chạm đến trái tim ta bởi chính sự mộc mạc, chân thành trong từng câu văn, từng hình ảnh. Tình phụ tử trong Chiếc lược ngà không được thể hiện bằng những lời yêu thương êm dịu, cũng không phải bằng những hành động vĩ đại, mà được khắc họa qua từng ánh mắt, từng cử chỉ nhỏ bé nhưng đầy cảm động. Đó là sự khắc khoải, mong ngóng của người cha sau bao năm xa cách, là niềm hạnh phúc vỡ òa khi con cất tiếng gọi “Ba”, là nỗi đau tận cùng khi lời hứa chưa kịp thực hiện đã phải ra đi mãi mãi… Tất cả hòa quyện thành một bản nhạc buồn, một nỗi day dứt không nguôi. Và cũng bởi lẽ đó, dù thời gian có trôi qua, dù chiến tranh đã lùi xa vào quá khứ, Chiếc lược ngà vẫn sẽ mãi là một câu chuyện đẹp về tình phụ tử, một lời nhắc nhở về những mất mát mà chiến tranh gây ra, để mỗi chúng ta thêm trân trọng những giây phút bình yên bên gia đình mình.

Ngay từ những trang đầu của truyện, độc giả đã có thể cảm nhận sâu sắc tình yêu thương mãnh liệt mà ông Sáu dành cho con gái. Người lính đã từng trải qua bao năm tháng chinh chiến, dầm mưa dãi nắng nơi núi rừng, mang trong mình một ý chí kiên cường, một gương mặt rắn rỏi của người chiến sĩ, nhưng trái tim người cha trong ông vẫn luôn ấm nóng. Chỉ cần nghĩ đến giây phút được gặp con sau bao năm xa cách, ông đã bồn chồn, háo hức không yên. Cảm xúc ấy dâng trào mãnh liệt đến mức khi thuyền còn chưa kịp cập bến, ông đã không thể chờ đợi thêm mà nhảy thót lên bờ, xô chiếc xuồng tạt ra, rồi vội vã bước những bước dài đến gần con, tiếng gọi chan chứa yêu thương “Thu! Con!” bật ra như một sự vỡ òa của nỗi nhớ mong bị dồn nén suốt bao năm qua. Nhưng giây phút tưởng chừng hạnh phúc ấy lại trở thành khoảnh khắc đau lòng nhất khi bé Thu sợ hãi, mặt tái đi rồi vụt chạy vào nhà. Vết thẹo trên mặt ông đỏ ửng lên, giật giật vì xúc động, đôi tay dang rộng chờ đón con phút chốc buông thõng, khuôn mặt sầm lại, ánh mắt tràn đầy sự hụt hẫng, đau đớn tột cùng. Cả bầu trời như sụp đổ trước mắt người cha, nỗi đau ấy vừa là sự tổn thương vừa là sự bất lực, xót xa.

Dẫu bị con gái chối bỏ, nhưng trong những ngày ngắn ngủi ở nhà, ông Sáu vẫn dành trọn vẹn tình yêu thương cho con. Ông dịu dàng, kiên nhẫn tìm cách gần gũi, vỗ về bé Thu. Nhưng con bé vẫn bướng bỉnh, lạnh lùng và kiên quyết không chịu nhận ông là cha. Trước sự cự tuyệt ấy, ông Sáu không giận mà chỉ lặng lẽ nhìn con bằng ánh mắt xót xa, đầy nhẫn nại. Trong lòng ông, không có điều gì đáng mong mỏi hơn là được nghe một lần con gái cất tiếng gọi “Ba!”. Nhưng rồi, khi tình yêu thương quá lớn lại liên tục bị con bé gạt bỏ, đến một giới hạn nào đó, ông không thể kìm nén thêm nữa. Khoảnh khắc bé Thu hất miếng trứng cá ra khỏi bát, ông Sáu vì quá tức giận, đau lòng mà vung tay đánh con, hét lên: “Sao mày cứng đầu quá vậy?”. Đó là sự bất lực của một người cha khi bị chính đứa con mà mình yêu thương chối bỏ. Nỗi đau ấy trở thành vết thương âm ỉ, giày vò ông suốt quãng thời gian sau này. Để rồi, dù có ra đi mãi mãi, trong tâm trí ông vẫn canh cánh một nỗi niềm, sự ân hận vì đã đánh con, vì đã không thể ở bên con lâu hơn để bù đắp những năm tháng xa cách ấy.

Trong giây phút cuối cùng được ở bên con, ông Sáu đã nén lại mọi xúc động, cố kìm lòng trước khoảnh khắc chia xa. Ông muốn ôm con vào lòng, muốn hôn lên mái tóc con, nhưng nỗi sợ khiến ông chỉ dám đứng lặng lẽ, ánh mắt tràn đầy yêu thương nhưng cũng chất chứa nỗi buồn xa cách. Chỉ cần được nhìn con thôi, ông cũng cảm thấy lòng mình được an ủi phần nào. Tất cả tình yêu thương, tất cả sự mong mỏi bấy lâu ông gửi vào đôi mắt trìu mến và nỗi buồn chất chứa, vào ánh nhìn vừa khắc khoải, vừa khao khát. Và rồi, chính trong khoảnh khắc tưởng chừng lặng lẽ ấy, tiếng gọi “Ba… a… a… ba!” bất ngờ vang lên. Tiếng gọi mà ông mong chờ suốt bao năm ròng, tiếng gọi chất chứa bao cảm xúc của bé Thu, cũng là tiếng gọi vỡ òa mọi niềm đau, tất cả tủi hờn, tất cả yêu thương bị chôn chặt bấy lâu nay. Cả người ông Sáu run lên vì xúc động, ông vội vã ôm con vào lòng, nước mắt trào ra trong niềm hạnh phúc khôn tả. Lần đầu tiên, ông khóc, những giọt nước mắt của yêu thương, của đoàn tụ, và cũng là những giọt nước mắt của chia xa.

Tình yêu con trong ông Sáu không chỉ dừng lại ở khoảnh khắc đó mà còn theo ông suốt những tháng ngày nơi chiến trường. Tất cả tình cảm ông dồn vào việc làm một chiếc lược nhỏ tặng con. Khi nhặt được khúc ngà voi, ông vui mừng như một đứa trẻ, bởi đó là cơ hội để ông thực hiện lời hứa của mình. Ông nâng niu, cưa từng chiếc răng lược, tỉ mỉ mài giũa, chăm chút từng chi tiết như thể đang dành hết lòng mình để gửi gắm yêu thương. Dòng chữ “Yêu nhớ tặng Thu con của ba” khắc lên chiếc lược là một lời nhắn nhủ và là tình cảm sâu nặng của một người cha dành cho con. Chiếc lược ấy là một phần trái tim, một phần tâm hồn ông. Dù chiến tranh tàn khốc đã không cho ông Sáu cơ hội được tận tay trao chiếc lược cho con, nhưng trong giây phút cuối cùng của cuộc đời, khi chỉ còn chút hơi tàn, ông vẫn cố đưa cây lược cho người bạn chiến đấu, như một lời trăn trối thiêng liêng. Ông ra đi, mang theo niềm mong mỏi khôn nguôi, nhưng tình yêu của ông không mất đi, mà vẫn còn đó, đọng lại trên từng đường nét của chiếc lược, trong từng chữ khắc đầy yêu thương. Qua hình ảnh ông Sáu, Nguyễn Quang Sáng khắc họa một tình cha con đầy xúc động và để lại trong lòng người đọc những ám ảnh day dứt về sự khốc liệt của chiến tranh, về những mất mát không gì bù đắp nổi. Thế nhưng, vượt lên tất cả, tình phụ tử thiêng liêng vẫn sáng lên như một ngọn lửa không bao giờ tắt, vượt qua mọi chia lìa, vượt qua cả cái chết để sống mãi trong lòng những người ở lại.

Tình yêu thương mà ông Sáu dành cho con khiến người đọc không khỏi xúc động và xót xa. Những cung bậc cảm xúc của ông, từ mong ngóng, hạnh phúc, đau đớn đến day dứt đều được Nguyễn Quang Sáng khắc họa một cách chân thực và tinh tế, chạm đến trái tim người đọc. Trong chiến tranh, có những điều tưởng chừng như rất giản đơn, một tiếng gọi “ba”, một cái ôm, một món quà nhỏ lại trở thành điều xa xỉ, trở thành những ước vọng tưởng như nhỏ bé mà không phải ai cũng có cơ hội thực hiện. Và ông Sáu cũng là một trong những người lính phải mang theo nỗi tiếc nuối ấy suốt cuộc đời. Nhưng cũng chính trong sự khốc liệt của chiến tranh, tình phụ tử lại hiện lên càng thiêng liêng, càng sâu sắc hơn bao giờ hết. Tình yêu con của ông Sáu được thể hiện qua những giọt nước mắt hạnh phúc ngày chia tay, và qua từng nét khắc trên chiếc lược ngà, qua những phút giây cuối cùng của cuộc đời khi ông cố trao lại kỷ vật thiêng liêng ấy. Chính điều đó đã làm nên sức ám ảnh không thể nào quên của tác phẩm.

Truyện ngắn Chiếc lược ngà đã chạm đến trái tim người đọc bằng nội dung đầy xúc động bởi nghệ thuật kể chuyện đầy tinh tế của Nguyễn Quang Sáng. Những tình huống truyện được xây dựng chặt chẽ, giàu tính kịch tính nhưng vẫn rất tự nhiên, khiến diễn biến tâm lý nhân vật trở nên chân thực và sống động. Ngôn ngữ mộc mạc, giản dị nhưng giàu cảm xúc, thấm đẫm hơi thở cuộc sống. Chính những yếu tố ấy đã góp phần làm nên sức sống bền bỉ của tác phẩm, khiến câu chuyện về tình cha con ông Sáu và bé Thu trở thành một trong những hình tượng đẹp đẽ nhất của văn học Việt Nam. 

Dù câu chuyện đã khép lại, nhưng dư âm của nó vẫn còn mãi, ngân vang trong lòng mỗi người đọc. Tình phụ tử thiêng liêng, ấm áp ấy sẽ mãi là một ngọn lửa rực sáng, sưởi ấm trái tim ta, nhắc ta nhớ về giá trị của gia đình, về những yêu thương tưởng chừng bình dị nhưng lại vô cùng quý giá. Và hơn hết, Chiếc lược ngà đã để lại một thông điệp sâu sắc: chiến tranh có thể hủy hoại mọi thứ, nhưng tình cảm gia đình, tình yêu thương chân thành thì không gì có thể xóa nhòa.

Bài mẫu 3 phân tích nhân vật ông Sáu

Nguyễn Quang Sáng là một nhà văn trong từng trang viết của ông luôn thấm đượm cái chất chân thành, mộc mạc mà sâu sắc như chính con người Nam Bộ. Truyện ngắn Chiếc lược ngà được sáng tác năm 1966, giữa thời kỳ kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra ác liệt trên chiến trường miền Nam. Giữa bom đạn chiến tranh khốc liệt ấy, Nguyễn Quang Sáng đã không lựa chọn viết về những trận đánh, những chiến công lừng lẫy mà lại hướng ngòi bút của mình về tình cảm gia đình, cụ thể là tình cha con thiêng liêng, xúc động. Chính sự đối lập giữa chiến tranh tàn khốc và tình cảm ấm áp ấy đã tạo nên chiều sâu nhân văn cho tác phẩm, khiến câu chuyện về ông Sáu và bé Thu trở thành một bản tình ca đầy xúc động trong lòng độc giả.

Nhân vật ông Sáu hiện lên trong truyện với vẻ đẹp của một người cha hết lòng yêu thương con. Tám năm xa cách, ông mong mỏi từng ngày được trở về để gặp lại đứa con gái bé bỏng. Nếu như ngày ra đi, con ông mới chỉ là một đứa trẻ hơn một tuổi, còn chưa kịp ghi nhớ khuôn mặt cha thì nay, khi trở về, con gái ông đã lớn, đã thành một cô bé tám tuổi. Chính vì thế, sự hồi hộp, xúc động của ông Sáu là điều dễ hiểu. Ngay khi con thuyền vừa cập bến, ông đã nhận ra con ngay lập tức. Nhìn thấy bé Thu đang chơi dưới gốc xoài, ông như không thể chờ đợi thêm, vội vàng “nhún chân nhảy thót lên bờ”, bước những bước dài đầy vội vã rồi cất tiếng gọi con: “Thu! Con”. Một tiếng gọi nghẹn ngào, chất chứa bao yêu thương và khao khát. Khoảnh khắc ấy như là giây phút dồn nén biết bao mong nhớ, khát khao suốt tám năm dài đằng đẵng.

Thế nhưng, niềm vui của ông Sáu chẳng kéo dài được bao lâu. Khi ông vừa bước đến, dang rộng vòng tay chờ đón con thì điều ông mong chờ bấy lâu lại không xảy ra. Bé Thu không chạy đến ôm chầm lấy ông như những gì ông từng hình dung, mà trái lại, con bé chỉ đứng lặng, tròn mắt nhìn ông bằng ánh mắt vừa lạ lùng, vừa ngơ ngác. Giây phút ấy, sự xúc động khiến vết thẹo dài trên má ông như giật giật, giọng nói run run chẳng thể che giấu nỗi niềm kìm nén bấy lâu: “Ba đây con! Ba đây con!”. Nhưng chính sự vồn vã, nôn nóng ấy của ông Sáu, cùng với vết sẹo đỏ ửng trên khuôn mặt vốn xa lạ với con bé, đã khiến Thu hoảng sợ. Con bé giật mình, hoảng hốt lùi lại, rồi bất ngờ vụt chạy đi, vừa chạy vừa thét lên gọi má. Khoảnh khắc ấy, có lẽ chính ông Sáu cũng phần nào hiểu được phản ứng của con gái. Một đứa trẻ tám tuổi, suốt những năm tháng thơ ấu chưa từng gặp cha, nay bỗng xuất hiện một người đàn ông lạ mặt với vết sẹo dữ dằn trên má tự xưng là ba, thì làm sao con bé không nghi ngại, không hoảng hốt? Nhưng dù thấu hiểu phần nào, ông vẫn không tránh khỏi cú sốc tinh thần quá lớn. Ông đã chờ đợi khoảnh khắc này biết bao năm, đã mong mỏi biết bao ngày được nghe con gọi một tiếng “ba”, vậy mà giờ đây, con bé chẳng những không nhận ra ông mà còn sợ hãi, xa lánh ông.

Cảm giác hụt hẫng, đau đớn xâm chiếm trái tim người cha. Nỗi đau ấy được Nguyễn Quang Sáng khắc họa chân thực qua từng câu chữ: “đau đớn khiến mặt anh sầm lại... hai tay buông thõng như bị gãy”. Một người lính từng trải qua biết bao gian khổ nơi chiến trường, đối mặt với bao hiểm nguy, nhưng giây phút này, ông lại bất lực trước chính đứa con của mình. Cái dáng vẻ sững sờ, đôi bàn tay buông thõng thể hiện sự đau đớn, là nỗi tuyệt vọng khôn nguôi. Suốt tám năm trời, ông đã mang theo bao niềm mong nhớ, bao tình yêu thương dành cho con. Ông đã hình dung biết bao lần khoảnh khắc gặp lại con, đã nghĩ rằng mình sẽ ôm con thật chặt, sẽ nghe con thủ thỉ bao điều. Nhưng hiện thực lại quá trớ trêu, tất cả những mong mỏi ấy giờ đây chỉ còn là niềm đau bị con chối từ. Phải chăng đó chính là nỗi xót xa lớn nhất của một người cha không phải vì chiến tranh mà xa cách con, mà là vì chiến tranh mà con không nhận ra cha?

Hai ngày ngắn ngủi ở nhà, ông Sáu không nỡ rời xa con nửa bước. Dù chẳng nói ra, nhưng ai cũng thấy ông cứ quanh quẩn bên con, tìm đủ mọi cách để gần gũi, mong mỏi một sự đón nhận từ bé Thu. Thế nhưng, thực tế diễn ra lại khiến ông càng thêm đau lòng. Không những chẳng chịu nhận ông là ba, con bé còn đối xử với ông lạnh lùng, xa cách đến xót xa. Khi má sai gọi ba xuống ăn cơm, nó cũng chỉ gọi trống không, không một chút kính trọng hay thân thiết: "Cơm chín rồi!". Câu nói cụt lủn, dửng dưng ấy khiến lòng ông Sáu nhói lên. Ông chỉ khẽ lắc đầu, rồi cười. Nhưng đó là nụ cười đượm buồn, nụ cười cay đắng chất chứa nỗi bất lực, thất vọng. Suốt bao năm mong chờ ngày trở về, ông nào ngờ chính đứa con ruột thịt của mình lại cự tuyệt tình thương của ông một cách phũ phàng đến vậy. Dù vậy, người cha ấy vẫn chẳng một giây phút nào thôi yêu thương con, vẫn kiên nhẫn từng chút, từng chút một. Trong bữa cơm gia đình, ông nhẹ nhàng gắp cho con bé miếng trứng cá to nhất, ngon nhất, một cử chỉ đầy yêu thương, đầy ân cần của người cha. Nhưng điều ông nhận lại chẳng phải là niềm vui, mà là sự từ chối đầy cương quyết. Con bé không những không nhận mà còn hất văng miếng trứng ra khỏi bát. Khoảnh khắc ấy, sự tổn thương, tủi hờn, đau đớn trong ông như dâng trào. Cả nỗi thất vọng, cả sự bất lực bao ngày qua dồn nén lại, khiến ông không kìm được mà vung tay đánh con. Nhưng có lẽ, người đau nhất không phải bé Thu, mà chính là ông Sáu. Cái tát ấy thể hiện tiếng lòng của một người cha quá đỗi yêu thương con, quá khao khát được con thừa nhận nhưng lại bất lực. Và chính hành động ấy đã trở thành nỗi day dứt, niềm hối hận khắc sâu trong tâm trí ông cho đến tận phút cuối đời.

Khoảnh khắc chia xa, lòng ông Sáu nặng trĩu. Ông buồn đến "nẫu ruột", nhưng lại chẳng dám chạy đến ôm con, chẳng dám bế con lên, bởi ông sợ, sợ rằng con bé sẽ lại giãy giụa, sợ rằng chỉ khiến con càng thêm xa cách mình. Ông chỉ đứng đó, đưa mắt nhìn con, ánh nhìn vừa dịu dàng, vừa buồn bã đến xót xa. Nhưng rồi, một điều bất ngờ đã xảy ra, ngay giây phút ông sắp bước đi, tiếng gọi cất lên run rẩy mà tha thiết: "Ba... a... a...!". Chỉ một tiếng gọi thôi, nhưng đó là tiếng gọi mà ông đã chờ đợi, đã khao khát suốt cả quãng đời xa con. Trong phút chốc, người đàn ông từng kiên cường giữa chiến trường năm nào cũng không kìm nén được xúc động. Ông sững sờ, rồi vỡ òa trong niềm hạnh phúc tột cùng, một tay ôm chặt con vào lòng, một tay run run lau đi những giọt nước mắt lăn dài trên má. Giây phút ấy, mọi đau đớn, tủi hờn đều tan biến, chỉ còn lại niềm hạnh phúc trọn vẹn. Đó là món quà ý nghĩa nhất, là niềm an ủi lớn lao nhất mà bé Thu đã dành cho ông trước lúc chia xa, một món quà mà ông sẽ mang theo đến tận những ngày tháng cuối cùng của cuộc đời mình.

Vào chiến trường, dù phải đối mặt với bao gian lao, hiểm nguy, nhưng chưa giây phút nào ông Sáu thôi nhớ về con gái. Ông luôn canh cánh trong lòng lời hứa dành cho bé Thu. Vì vậy, khi tình cờ nhặt được một mảnh ngà voi, ông đã vui mừng khôn xiết, như thể vừa tìm thấy một báu vật vô giá. Với tất cả tình yêu thương và nỗi nhớ con da diết, ông tự tay gọt giũa, tỉ mỉ khắc từng nét lên chiếc lược. Dòng chữ “Yêu nhớ, tặng Thu, con của ba” hiện lên trên cây lược là tất cả những gì ông có thể gửi gắm nơi con, là minh chứng cho tình phụ tử thiêng liêng không gì có thể chia cắt. Cây lược ấy chính là niềm an ủi, là chỗ dựa tinh thần giúp ông vượt qua những tháng ngày xa con. Thế nhưng, chiến tranh tàn khốc đã không cho ông cơ hội được tận tay trao món quà ấy cho con gái. Trong trận chiến cuối cùng, khi hơi thở đã yếu dần, ông Sáu vẫn cố gắng thu hết chút tàn lực còn lại, run rẩy đưa cây lược cho ông Ba, người đồng đội thân thiết cũng là người mà ông tin tưởng nhất. Ông Sáu không thể nói được lời nào, chỉ có ánh mắt ông là tha thiết, là khẩn cầu, là gửi gắm tất cả tình yêu thương dành cho con. Ánh mắt ấy như một lời trăn trối, một di nguyện sâu nặng mà ông Ba phải thay ông thực hiện. Và chỉ đến khi nghe người đồng đội cất lời hứa: "Tôi sẽ mang về trao tận tay cháu", ông Sáu mới nhẹ nhàng khép mắt, bình yên đi vào giấc ngủ vĩnh hằng. Ông ra đi, nhưng tình yêu dành cho con vẫn còn mãi, vẹn nguyên như chính chiếc lược ngà, kỉ vật chứa đựng bao nỗi niềm và hy vọng của người cha.

Thông qua nhân vật ông Sáu, nhà văn Nguyễn Quang Sáng khắc họa một cách sinh động, chân thực hình ảnh người cha với tình yêu thương con vô bờ bến, từ đó khơi gợi trong lòng độc giả những rung cảm sâu sắc về tình phụ tử. Đọc tác phẩm, ta cảm thương cho số phận của ông Sáu và thấy thấp thoáng hình ảnh của chính cha mình, người đàn ông cả đời thầm lặng hi sinh vì con cái. Chiếc lược ngà không đơn thuần chỉ là một món quà mà còn là biểu tượng của tình yêu cha con thiêng liêng, là minh chứng cho sự vĩnh cửu của tình phụ tử, để mỗi khi nhìn vào đó, bé Thu có thể nhớ về cha, thấu hiểu và trân trọng tình yêu mà cha đã dành cho mình.

Không chỉ là một người cha hết mực yêu thương con, ông Sáu còn là một người chiến sĩ cách mạng kiên trung, một người lính gan dạ, sẵn sàng hi sinh vì Tổ quốc. Ông đã dành cả tuổi thanh xuân của mình nơi chiến trường, gắn bó với những năm tháng khốc liệt của bom đạn, luôn mang trong tim khát vọng về một đất nước hòa bình, tự do. Dẫu trong lòng chất chứa nỗi nhớ con da diết, nhưng ông vẫn đặt nhiệm vụ lên trên tất cả, chấp nhận xa cách, chấp nhận nỗi đau chia ly để thực hiện trọng trách thiêng liêng với quê hương, với đồng bào. Tình yêu thương ông dành cho con chưa bao giờ vơi cạn, nhưng đồng thời, ông cũng thấu hiểu rằng, chính sự hi sinh của mình hôm nay sẽ là nền tảng để thế hệ mai sau được sống trong một đất nước không còn chiến tranh, không còn mất mát. Nhưng chiến tranh đã cướp đi những năm tháng bình yên của cuộc đời ông Sáu, để lại trên thân thể ông những dấu vết không thể xóa nhòa. Vết thẹo dài trên khuôn mặt vừa là dấu tích của chiến trận vừa là minh chứng cho sự hi sinh thầm lặng của người lính. Ông Sáu đã ngã xuống nơi chiến trường, để lại nỗi đau khôn nguôi trong lòng những người ở lại.

Thông qua truyện ngắn Chiếc lược ngà, nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã khắc họa thành công tình phụ tử thiêng liêng, sâu sắc, lên án sự tàn khốc của chiến tranh, thứ đã chia cắt những con người yêu thương nhau, để lại biết bao mất mát, đau thương. Hình ảnh ông Sáu hiện lên vừa bình dị mà cũng vô cùng cao đẹp, một người cha tận tụy, một người lính kiên cường. Câu chuyện về ông khiến mỗi độc giả không khỏi bồi hồi, xúc động, để rồi từ đó, ta thêm thấu hiểu, trân trọng những hi sinh thầm lặng của những người cha, những người lính trong cuộc chiến bảo vệ đất nước. Và cũng chính từ hình ảnh ấy, ta nhận ra rằng, tình phụ tử là sự hi sinh, là tình yêu vô bờ bến, là những gì thiêng liêng nhất mà một người cha có thể dành cho con.

Kết luận 

Hình ảnh ông Sáu trong Chiếc lược ngà đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả. Ông là biểu tượng của tình cha con cao đẹp và là hiện thân của sự hi sinh thầm lặng trong chiến tranh. Trung tâm gia sư online Học là Giỏi mong muốn thông qua bài phân tích trên bạn đã nắm được nội dung cũng như hiểu rõ hơn về nhân vật ông Sáu này nhé.