Đáp án, đề thi môn Văn vào 10 tỉnh Nam Định 2025

Phần

Câu

I. ĐỌC HIỂU

(4,0 điểm)

Câu 1. 

(0,5 điểm)

- Vān bản được kể theo ngôi thứ nhất.

- Dấu hiệu nhận biết: người kể chuyện xưng tôi, là cậu bé An trong truyện.

Câu 2. 

(0,75 điểm)

Câu 3. 

(0,75 điểm)

* Lời người kể chuyện: "Dūng không đáp, ngả đầu vào vai mẹ mếu máo", "Mợ Du hôn rối rít vào má, vào trán, vào cằm Dūng rồi khóc nức nờ".

* Lời của nhân vật:

- Lời của nhân vật Dūng: "- Hự, hự... mợ về nhà với con cơ..."

- Lời của mợ Du: "- Giời ơi! Giời ơi! Mợ chết mất! Dūng ơi! Dūng ơi!"

Câu 4. (0,75 điểm)

Câu 5. 

(0,5 điểm)

* Trong truyện, chi tiết "ánh trāng" được tác giả khắc họa tinh tế: "Ánh trāng vằng vặc đā gội tràn trề xuống hai gương mạat đầm đỉa nước mắt áp lên nhau và hai mái tóc ngắn dài trộn lẫn với nhau".

* Hiệu quả:

- Thể hiện sự quan sát tinh tế, miêu tả tài hoa khung cảnh thiên nhiên.

- Nhờ ánh trāng, tác giả đā khắc họa thành công nỗi xúc động của hai mẹ con mợ Du trong cảnh đoàn tụ.

- Gây ấn tượng với người đọc, tạo lối kể chuyện hấp dẫn, sinh động.

Câu 6. 

(1,0 điểm)

HS chia sẻ suy nghĩ của bản thân về vai trò của gia đình đối với cuộc sổng của mỗi con ngırời. Tham khảo một vài gợi ý sau:

+ Gia đình là nguồn cội, nơi con người được sinh ra, lớn lên và trưởng thành; nơi lưu giữ những kí ức, ki niệm tươi đẹp của tuổi thơ.

+ Gia đình là điểm tựa vững chấc cho con người trong cuộc sống. Đấy là nơi con người luôn cảm nhận được niềm vui, sự hạnh phúc và bình yên sau những vất vả, lo toan bộn bề trong cuộc sổng.

+ Gia đình là bệ phóng có thể giúp con người chinh phục được ước mơ, hoài bāo; đạt được những thành công trong cuộc sống.

+ ...

- Mở đoạn: Dẫn dắt, giới thiệu vấn đề cần phân tích: Vẻ đẹp của tình mẫu tử trong đoạn trích "Mợ Du" (Nguyên Hồng).

- Thân đoạn:

+ Hoàn cảnh: Do cuộc hôn nhân không hạnh phúc, nên mợ Du và cậu Du bỏ nhau; mợ Du phải rời quê hương, không được nuôi con, vào Vinh sống.

--> Hai mẹ con xa cách, mợ Du và Dūng luôn khao khát được đoàn tụ, sum họp với nhau.

+ Tình mẫu tữ được thể hiện xúc động trong cảnh mợ Du và Dūng gạp gỡ sau bao ngày xa cách: Mợ Du sung sướng, hạnh phúc khi "ở một bụi dâm bụt lao sầm ra" được "ôm chạat lấy Dūng", "bế xốc Dūng trong lòng", "hôn rối rít vào má, vào trán, vào cằm Dūng". Mợ Du liên tiếp hỏi Dūng về cuộc sống bên ba, mong Dūng hiểu cho hoàn cảnh của mợ... Còn Dūng, trong giây phút ấy, chỉ biết "ngả đầu vào vai mẹ mếu máo", bày tỏ mong muốn "mợ về nhà với con"... Nhà vān đā tinh tế khắc họa cuộc gạ̃p gõ ấy thông qua những hành động nhanh, dồn dập, gấp gáp của mợ Du cùng với việc miêu tả hình ảnh ánh trāng soi chiếu hình ảnh hai mẹ con xúc động, hạnh phúc ở bên nhau "Ánh trāng vằng vạ̃c đā gội tràn trề xuống hai gương mặt đầm đìa nước mắt áp lên nhau và hai mái tóc ngắn dài trộn lẫn với nhau".

+ Lúc chia tay, mợ Du lại một lần nữa "hôn rít vào trán, vào má, vào cổ, vào gáy Dūng". Nghệ thuật liệt kê đā diễn tả tình yêu thương mānh liệt của người mẹ dành cho con. Tình yêu ấy không chỉ có Dūng cảm nhận được mà ngay cả người kể chuyện - nhân vật tôi - cūng thấy "rung chuyển", cảm động trước khoảnh khắc này.

- Kết đoạn: Khẳng định vấn đề.

+ Đánh mất khả năng lắng nghe, thấu hiểu người khác: hiện tượng người trẻ không tập trung nắm bắt, thấu hiểu thông tin và cảm xúc của người khác.

- Bàn luận: Nêu ý kiến của bản thân về vấn đề nghị luận và sử dụng lí lẽ, dẫn chứng để phân tích, chứng minh:

+ Thực trạng: Mỗi khi bố mẹ nhắc nhở chuyện học tập, người trẻ vẫn chỉ chú tâm vào chiếc điện thoại, vào thế giới của tiktok, mạng xã hội,... thậm chí có những người trẻ thờ, dưng dưng với cảm xúc, phớt lờ những lời khuyên, lời dạy bảo của người lớn...

+ Sở dĩ có hiện tượng ấy là do người trẻ có những nhận thức non nớt, suy nghĩ hạn hẹp về vai trò của sự lắng nghe, thấu hiểu trong cuộc sống; điều ấy cũng bắt nguồn từ sự phát triển của công nghệ với các nền tảng mạng xã hội, khiến người trẻ sa vào thế giới "ảo" mà quên đi thế giới "thực" trong cuộc sống...

+ Hiện tượng này dẫn đến nhiều hậu quả: người trẻ sống ích ki, không biết quan tâm, giúp đỡ những người xung quanh, ngay cả những người thân trong gia đình; thiếu sự gắn kết với mọi người xung quanh; dễ bị xa lánh, ghét bỏ; không phát triển được bản thân...

+ Đề xuất thực hiện một số biện pháp giúp người trè biết lắng nghe, thấu hiểu người khác:

+) Đặt mình vào vị trí của người khác để thấu hiểu với hoàn cảnh, suy nghĩ của họ.

+) Kiên nhẫn, bình tĩnh lắng nghe.

+) Luôn tôn trọng, có sự trao đổi và phản hồi một cách tích cực với người nói...

+ Mờ rộg, liên hệ

+) Mờ rộng: Lắng nghe rất quan trọng, song cần phải biết chọn lọc những điều hay, ý nghĩa để học hỏi, loại bỏ những điều tiêu cực, không tốt với bản thân và mọi người xung quanh.

+) Liên hệ, rút ra bài học: Cần học cách lắng nghe người khác và lắng nghe chính mình, lắng nghe bằng đôi tai và cả con tim.

* Kết bài: Khẳng định vấn đề.